Peritoneale dialyse

Peritoneale dialyse

Wanneer de nierfunctie achteruit gaat, kan nierfunctievervangende behandeling nodig zijn. Naast het aanpassen van leefstijl en voorschrijven van medicijnen. Peritoneale dialyse is 1 van deze dialysebehandelingen.

Deze behandeling vindt plaats in de thuissituatie. Bij peritoneale dialyse hoeft u minder vaak naar het ziekenhuis dan bij hemodialyse.


Mocht transplantatie niet of nog niet mogelijk zijn. Dan zal gekeken worden of er mogelijkheden zijn voor peritoneale dialyse.

Een ander woord voor peritoneale dialyse is buikspoeling. Via een slangetje (katheter) wordt spoelvloeistof in de buikholte gebracht. Het buikvlies (peritoneum), dat veel bloedvaten bevat, doet daarbij dienst als filter. Deze vorm van dialyse kunt u thuis uitvoeren. Er zijn 2 vormen van peritoneale dialyse: CAPD en APD.

Tijdens een (kijk)operatie wordt een katheter door de buikwand in de buikholte geplaatst. Voor deze ingreep wordt u 2 dagen opgenomen.

Een gedeelte van de katheter ligt buiten het lichaam. Daarmee wordt verbinding gemaakt met de zak met spoelvloeistof, zodat deze in de buikholte komt. Het buikvlies, dat veel bloedvaten bevat, doet hierbij dienst als filter. In de spoelvloeistof zit onder meer glucose, dat een vocht aanzuigende werking heeft. De spoelvloeistof blijft enige uren in de buikholte, waar het in nauw contact komt met het buikvlies. De afvalstoffen uit het lichaam en extra vocht komen in de spoelvloeistof in de buikholte terecht. Wanneer de spoelvloeistof verzadigd is, moet deze vervangen worden. Er zal elke dag, de hele dag vloeistof aanwezig zijn in de buik. Hierdoor vindt een continue ondersteuning (24/7) voor de nierfunctie plaats.

Er zijn 2 vormen van peritoneale dialyse: CAPD en APD.

CAPD

Deze afkorting staat voor Continue Ambulante Peritoneale Dialyse. Er wordt gemiddeld vier keer per dag zelfstandig een wisseling (vloeistof uit en in de buik laten lopen) gedaan. Nadat de vloeistofslangen aangekoppeld zijn loopt er eerst verzadigde spoelvloeistof uit de buik waarna er via dezelfde slang weer schone vloeistof inloopt. Per wisseling is een patiënt ongeveer een half uurtje bezig met de handelingen. De handelingen worden aangeleerd via een training in het dialysecentrum.

APD

Automatische Peritoneale Dialyse houdt in dat de patiënt zich 's avonds aan een machine koppelt die de wisselingen automatisch doet terwijl u slaapt. 's Ochtends wordt de machine weer ontkoppeld en kan de verzadigde vloeistof weggegooid worden. Ook is de patiënt wat tijd kwijt aan de voorbereiding; het opbouwen van de machine en het aan- en afkoppelen van de machine. De totale duur van de behandeling kan verschillen, gemiddeld zo’n tien uur. Ook bij deze behandeling zit er 24/7 vloeistof in de buik.

Het is belangrijk te weten dat er wat opslagruimte en een schone werkplek nodig is voor de behandeling.

Tijdens een huisbezoek van de maatschappelijk werkende of de PD- verpleegkundige wordt de patiënt hierbij geadviseerd.

Peritoneale dialyse kent voordelen en nadelen.

Als nadeel kan bij deze behandeling worden ervaren:

  • de kans op buikholteinfecties;
  • het zelf thuis uitvoeren van de behandeling;
  • opslagruimte en behuizing;
  • minder contact met andere patiënten.

Als voordeel kan de patiënt ervaren:

  • zelfstandigheid;
  • continue behandeling waardoor minder schommeling in de bloedwaarden;
  • een goede overbrugging naar transplantatie.

Betrokken afdelingen en vakgroepen